De data-economie in de agrovoeding: hoe kan ik een verdienmodel opbouwen voor datadelen?

23.04.2021

Het ontwikkelen van nieuwe producten en diensten, het bereiken van meer klanten, betreden van extra markten, betere service voor klanten, … het zijn maar enkele van de kansen die de data-economie u biedt. Een grotendeels nieuwe tak van de economie dus voor de agrovoedingssector, met data als sleutel tot versnelde innovatie en nieuwe verdienmodellen. Maar hoe zien die nieuwe verdienmodellen eruit? En hoe zorg je dat je digitale strategie ook iets opbrengt?

Data als sleutel tot nieuwe verdienmodellen

Naarmate de data-economie meer vorm krijgt, komen er ook nieuwe vormen van samenwerkingen en van verdienmodellen. We geven enkele voorbeelden:

Voorbeelden van nieuwe of aanvullende diensten als resultaat van nieuwe samenwerkingen Voorbeelden van verdienmodellen voor data gedreven diensten
Digitaliseren van bestaande diensten: snelheid, comfort of efficiëntie verbeteren, of kosten reduceren. Freemium: gratis aanbod van basisdiensten. Het verdienmodel zit in de upgrade van de diensten.
From push to pull: diensten kunnen op maat van de klant, landbouwer, gemaakt worden, dankzij de data. Hierdoor kan je hogere prijs vragen. Pay per use: gebruikt de klant je dienst weinig, dan betaalt hij ook minder. Aantrekkelijk model om in te stappen, te proberen. Eventueel te combineren met freemium-model.
Leverage customer data: data van je klanten verkopen aan derde partijen of zelf gebruiken om de efficiëntie van diensten te verbeteren. Subscription: de klant betaalt een vaste bijdrage voor het gebruik van de app. De kost voor de klant is helder en vooraf gekend.
Make more of it: door het aanbieden van diensten en het verzamelen van data van de klant, kan je extra diensten aanbieden, buiten de core dienstverlening.

“Veel van de belangrijkste toekomstige innovaties zullen niet het gevolg zijn van nieuwe technologieën, maar wel van nieuwe samenwerkingsvormen.”

THOMAS MALONE
MIT, 2015

Welke verdienmodel je ook kiest, je houdt bij de keuze best rekening met volgende tips:

  • Bekijk je verdienmodel nooit los van je totale businessmodel en zorg dat het aansluit bij je digitale strategie. Wat wil je zelf bereiken?
  • Bekijk je verdienmodel altijd in relatie met het verdienmodel van je partners. Hoe kan de samenwerking jullie samen verder vooruit helpen?
  • Als je data nodig hebt van de landbouwers, besef dan dat ook zij hier toegevoegde waarde voor zullen willen. Zorg ervoor dat je ook voor hen een interessant aanbod hebt.
  • Zet eerst in op groei, en reken pas later op winst.
  • Bekijk je verdienmodel ook in relatie tot je service providers en je datadeelplatform. Hun services hebben rechtstreeks invloed op de service die jij jouw klanten kan bieden. Hun verdienmodel heeft invloed op o.a. jouw kostenstructuur, klantenbereik, imago en dus je totale businessmodel.
  • Kies je voor een datadeelplatform als DjustConnect, profiteer dan maximaal van het netwerkeffect dat zo een platform je kan bieden.

Hoe ziet dat netwerkeffect van DjustConnect eruit? En wat betekent dit voor jou?

DjustConnect biedt als datadeelplatform infrastructuur en diensten om het datadelen voor bedrijven gemakkelijker te maken. Hierdoor beperk je de eigen investeringen en wordt je ontzorgd op technisch, juridisch vlak, zodat je als bedrijf in alle vertrouwen data kan delen. Maar het netwerkeffect komt er vooral omdat DjustConnect 1 centrale datamarkt biedt waarop data beschikbaar is voor de hele sector. Zo komen mogelijks ook bedrijven die vandaag nog geen klant-leveranciersrelatie hebben, gemakkelijk met elkaar in contact.

Door het gebruik van het platform kan je in alle vertrouwen data delen en toch 100% controle houden over deze data.

Lever je producten of diensten aan landbouwers? Dan speelt het netwerkeffect ook daar. DjustConnect voorziet elke landbouwer van een persoonlijk dashboard, waarop data-aanvragen goed- of afgekeurd worden. Hierdoor verzamel je als bedrijven op een eenvoudige manier de juiste toestemmingen om de data die je van landbouwers beheert, te delen. Tegelijkertijd onderschrijf je ook de Europese gedragscode voor datadelen in landbouw. Het netwerk staat voor de garantie dat er respectvol omgegaan wordt met boeren en hun data.

Vertrouwen en respect staan centraal bij DjustConnect. Het businessmodel ondersteunt dit dan ook helemaal. DjustConnect hoeft geen winst te maken. De services worden tegen kostprijs aangeboden. En hoewel vele verdienmodellen voor platformen gericht zijn op zelf verzamelen van data om deze als platform te verkopen voor profilering en gerichte advertenties, kiest DjustConnect er resoluut voor om dit niet te doen. DjustConnect bezorgt uw data aan de juiste ontvanger. We openen uw datapakket niet en garanderen dat het transport van begin tot einde veilig verloopt.

De waarde van data

“De waarde van datadelen zit vooral in de vele toepassingen die gebruik maken van de data. De waarde van data wordt veelal geschat op 10 tot 15% van de waarde van de nieuwe diensten die ermee mogelijk zijn gemaakt.”

DIETER JONG
Re.Alto

Wil je met data aan de slag in de data-economie, dan is een goede voorbereiding cruciaal. Naast je digitale strategie en het verdienmodel van jouw voorkeur, denk je best ook na over de waarde van je data. Hierbij is het belangrijk om je eigen positie te bepalen, maar ook die van de tegenpartij. De waarde van data kan namelijk bepaald worden vanuit verschillende standpunten:

Data

De marge tussen de waarde vanuit kosten en vanuit inkomsten, bepaalt de ruimte voor de onderhandeling. Bij de uiteindelijke waardebepaling hebben drivers als beschikbaarheid, exclusiviteit, nauwkeurigheid, consistentie, up-to-date en combineerbaarheid een positieve invloed. Bekijk de waarde nooit los van je verdienmodel, want het verdienmodel kan een grote invloed hebben op je cashflow.

“Bij het bepalen van de waarde van de data is elke onderhandeling uniek. Focus hierbij niet enkel op de prijs, maar heb ook oog voor de indirecte waarde van de data vb. afzet, marktbereik, klantenbinding, imago, … ”

BART MINNE
ILVO

Start to … data-economie

Wil je zelf aan de slag, maar kan je wat richting en begeleiding gebruiken? ILVO heeft 3 tools ontwikkeld om je digitale strategie uit te bouwen en een Kompas verdienmodellen die je verder wegwijs kan maken.

De scans zijn datagedreven canvassen, gebaseerd op de aanpak van business model canvassen. Afhankelijk van jouw digitaal vetrekpunt, kan je gebruik maken van deze canvassen om je digitale strategie verder vorm te geven. Een bedrijf dat een eerste verkenning van de mogelijkheden wil doen, kan aan de slag met de opportuniteitenscan, waarbij het grotere plaatje in beeld gebracht wordt. Als je al een bepaalde case in gedachten hebt, is de business scan handig om na te gaan wat de mogelijkheden en knelpunten zijn, en of dit tot een echte business case kan leiden. Ten slotte kan er een roadmap uitgetekend worden, waarin alle nodige stappen worden overlopen om de business case te realiseren. Een van de stappen daarin, is het bepalen van het verdienmodel, waarvoor het kompas ingezet kan worden dat uitgaat van een win-win-win verdienmodel, waarbij een deel van de toegevoegde waarde moet terugkeren naar alle actoren in het datadelen, ook de landbouwer zelf.

ILVO kan voor al deze stappen optreden als neutrale begeleider, om je bedrijf te helpen in het denkproces, maar ook de gesprekken aan te gaan met mogelijke partners.

“Onze toegevoegde waarde zit in het garanderen van de verschillende behoeftes van de klant, of het nu gaat om volledigheid, juistheid, tijdigheid of kwaliteit van de informatie.”

TAMMO VAN LEEUWEN
CEO Fooddesk

En de volgende stappen?

Nu je als bedrijfsleider de digitale strategie hebt uitgezet, de waarde van je data kent en kennis hebt de mogelijke verdienmodellen, ben je klaar voor de technische uitwerking. Je kan hiervoor rekenen op de eigen IT-dienst of diensten inhuren. Maar wat moet je als bedrijfsleider weten om ervoor te zorgen dat de technische keuzes jouw digitale roadmap ondersteunen? In webinar 3 van deze reeks leggen we jou alle deze IT-begrippen op verstaanbare wijze uit. Voor meer informatie kan u contact opnemen met Bart Minne (Bart.Minne@ilvo.vlaanderen.be) of Stephanie Van Weyenberg (Stephanie.vanweyenberg@ilvo.vlaanderen.be).

Webinar

Wat u zonet las, werd toegelicht tijdens een webinar.